Δημιουργία e-shop ή Marketplace: Τι συμφέρει περισσότερο για την επιχείρησή σου;

Εισαγωγή στο Ηλεκτρονικό Εμπόριο στην Ελλάδα

Το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια σημειώνει εκρηκτική ανάπτυξη.

Όλο και περισσότερες επιχειρήσεις αποφασίζουν να κάνουν το βήμα προς τις διαδικτυακές πωλήσεις, αναζητώντας τρόπους να αυξήσουν τα έσοδά τους και να επεκτείνουν την παρουσία τους πέρα από τα φυσικά όρια.

Αν βρίσκεσαι σε αυτό το στάδιο, σίγουρα θα έχεις ακούσει δύο βασικές επιλογές: η δημιουργία ενός ιδιόκτητου e-shop και η πώληση μέσω κάποιου marketplace.

Και κάπου εκεί ξεκινά ο προβληματισμός: ποια επιλογή είναι η πιο συμφέρουσα για εσένα;

Η απόφαση δεν είναι πάντα εύκολη. Το κάθε μοντέλο έχει τα δικά του χαρακτηριστικά, τα θετικά και τα αρνητικά του.

Η σωστή απάντηση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: το είδος της επιχείρησης, τον προϋπολογισμό σου, τους στόχους σου και - κυρίως - το πού θέλεις να φτάσεις.

Ας δούμε λοιπόν αναλυτικά τι σημαίνει η κάθε επιλογή και ποια είναι τα βασικά υπέρ και κατά, ώστε να μπορέσεις να πάρεις μια τεκμηριωμένη απόφαση.

Δημιουργία e-shop: Ο απόλυτος έλεγχος στα χέρια σου

Το ιδιόκτητο e-shop είναι μια λύση που σου δίνει τον πλήρη έλεγχο σε όλα.

Είναι το «ψηφιακό κατάστημα» σου - όπως έχεις ένα φυσικό κατάστημα, έτσι χτίζεις και την online εκδοχή του.

Είτε χρησιμοποιείς πλατφόρμες όπως WooCommerce, Shopify ή Magento, είτε πας σε πλήρως custom λύση, η βάση παραμένει η ίδια: έχεις τη δική σου πλατφόρμα και αποφασίζεις εσύ για όλα.

Τα βασικά πλεονεκτήματα είναι:

• Απόλυτος έλεγχος στο design και στην εμπειρία χρήστη. Μπορείς να φτιάξεις κάτι που αντανακλά 100% το brand σου.

• Δεν πληρώνεις προμήθειες ανά πώληση. Έχεις μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους ανά προϊόν.

• Έχεις πρόσβαση στα δεδομένα πελατών σου. Μπορείς να κάνεις στοχευμένες καμπάνιες marketing, να τους ξαναπροσεγγίσεις και να χτίσεις σχέση εμπιστοσύνης.

• Μπορείς να δουλέψεις SEO και να αποκτήσεις οργανική επισκεψιμότητα - κάτι που μακροπρόθεσμα σε απελευθερώνει από διαφημιστικές δαπάνες. Δες περισσότερα σχετικά με το SEO στην Ελλάδα: Πως να βελτιστοποιήσετε την ιστοσελίδα σας για την πρώτη σελίδα της Google

Όμως, το δικό σου e-shop έχει και τις απαιτήσεις του:

• Πρέπει να επενδύσεις αρχικά - και χρόνο και χρήμα - για να το στήσεις σωστά.

• Αν δεν έχεις τεχνικές γνώσεις, θα χρειαστείς συνεργάτες (developer, designer, SEO specialist).

• Η επισκεψιμότητα δεν είναι δεδομένη: πρέπει να τη φέρεις με διαφήμιση, περιεχόμενο, στρατηγική.

Για παράδειγμα, αν φτιάξεις ένα πανέμορφο e-shop αλλά δεν ασχοληθείς με το SEO ή δεν τρέξεις καμπάνιες, μπορεί να παραμείνει αόρατο στο διαδίκτυο. Από την άλλη, αν το δεις μακροπρόθεσμα και το δουλέψεις σωστά, μπορεί να γίνει ένα ισχυρό κανάλι πωλήσεων και επικοινωνίας με το κοινό σου.

Τεχνολογικές Υποδομές & Πλατφόρμες

Για να δημιουργήσεις το δικό σου ηλεκτρονικό κατάστημα, χρειάζεσαι μια αξιόπιστη τεχνολογική υποδομή. Ευτυχώς, σήμερα υπάρχουν πολλές επιλογές που καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες, επίπεδα εμπειρίας και προϋπολογισμούς.

Η πλατφόρμα WooCommerce είναι ιδιαίτερα δημοφιλής γιατί βασίζεται στο WordPress και προσφέρει εξαιρετικές δυνατότητες παραμετροποίησης, ειδικά για επιχειρήσεις που θέλουν να επενδύσουν σοβαρά στο SEO.

Το Shopify, από την άλλη, είναι η λύση για όσους θέλουν να ξεκινήσουν γρήγορα και εύκολα, χωρίς να χρειάζονται πολλές τεχνικές γνώσεις. Αν έχεις πιο σύνθετες ανάγκες ή υψηλό όγκο πωλήσεων, τότε το Magento μπορεί να είναι η κατάλληλη λύση - παρότι απαιτεί μεγαλύτερη επένδυση σε τεχνική υποστήριξη.

Υπάρχουν επίσης πιο απλές λύσεις, όπως το Wix και το Squarespace, που ενδείκνυνται για μικρές επιχειρήσεις ή επαγγελματίες που θέλουν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο online εμπόριο με ελάχιστο κόστος.

Κάθε πλατφόρμα έχει τα υπέρ και τα κατά της, και καλό είναι να επιλέξεις με βάση τις πραγματικές σου ανάγκες - όχι απλώς με βάση το τι είναι δημοφιλές.

Marketplace: Η εύκολη και γρήγορη λύση

Το marketplace είναι η άλλη πλευρά του νομίσματος.

Πρόκειται για πλατφόρμες που φιλοξενούν πολλούς πωλητές και δίνουν τη δυνατότητα να παρουσιάσεις τα προϊόντα σου σε ένα ήδη έτοιμο κοινό.

Παραδείγματα είναι το Skroutz Marketplace, το Public, το Amazon ή το Etsy (για την παγκόσμια αγορά).

Το βασικό πλεονέκτημα είναι ότι δεν χρειάζεται να στήσεις τίποτα: απλά εγγράφεσαι, ανεβάζεις τα προϊόντα σου, και ξεκινάς να πουλάς.

Πού υπερτερεί το marketplace:

• Δεν χρειάζεται αρχικό budget για site, hosting, design κλπ.

• Έχει έτοιμη επισκεψιμότητα. Ο κόσμος μπαίνει εκεί για να ψωνίσει – είσαι ήδη μπροστά σε υποψήφιους πελάτες.

• Οι πλατφόρμες αναλαμβάνουν την υποδομή πληρωμών, τις αποστολές (σε κάποιες περιπτώσεις) και την υποστήριξη.

Από την άλλη πλευρά:

• Πληρώνεις προμήθειες για κάθε πώληση, που μειώνουν το κέρδος σου.

• Δεν έχεις σχεδόν κανέναν έλεγχο στο πώς παρουσιάζονται τα προϊόντα σου.

• Δυσκολεύεσαι να ξεχωρίσεις - πουλάς δίπλα σε δεκάδες άλλους, με ίδιες ή χαμηλότερες τιμές.

• Δεν μπορείς ευκολα να «χτίσεις σχέση» ή να του πουλήσεις ξανά στο μέλλον.

Με λίγα λόγια, είναι μια εξαιρετική λύση για γρήγορη είσοδο στην αγορά, αλλά δεν σου ανήκει ούτε το «μαγαζί», ούτε οι πελάτες.

Ιδιόκτητο e-shop vs Marketplace

Παράμετρος	Ιδιόκτητο e-shop	Marketplace
Έλεγχος περιεχομένου	Πλήρης	Περιορισμένος
Brand awareness	Πολύ υψηλό	Χαμηλό
Κόστος εκκίνησης	Υψηλό	Χαμηλό
Τεχνική υποστήριξη	Δική σου ευθύνη	Παρέχεται από την πλατφόρμα
Κέρδη ανά πώληση	Υψηλότερα	Μειωμένα λόγω προμηθειών

Συχνά Λάθη κατά την Εκκίνηση

Πολλές επιχειρήσεις, είτε ξεκινούν με marketplace είτε με e-shop, κάνουν τα ίδια λάθη – και τις περισσότερες φορές πληρώνουν το τίμημα.

Ένα από τα πιο συνηθισμένα είναι η υποεκτίμηση του κόστους.

Ναι, το marketplace δεν απαιτεί hosting ή design, αλλά έχει προμήθειες.

Ναι, το e-shop σού δίνει αυτονομία, αλλά θέλει αρχική επένδυση και στρατηγική.

Ένα άλλο λάθος είναι η έλλειψη ξεκάθαρης στόχευσης. Πολλοί δημιουργούν ένα online κατάστημα χωρίς να ξέρουν σε ποιον απευθύνονται ή χωρίς να έχουν φτιάξει σωστά τις περιγραφές και τις φωτογραφίες των προϊόντων τους.

Αυτό οδηγεί σε χαμηλή μετατρεψιμότητα, άσχημη εμπειρία χρήστη και, τελικά, μηδενικές πωλήσεις.

Τέλος, αρκετοί επιχειρηματίες βασίζονται υπερβολικά σε μία μόνο πλατφόρμα.

Αυτό δημιουργεί εξάρτηση: αν αλλάξουν οι όροι χρήσης ή περιοριστεί η επισκεψιμότητα, ξαφνικά βρίσκεσαι χωρίς πηγή εσόδων.

Η λύση είναι η διαφοροποίηση - και η σταδιακή χτίση περιουσιακών στοιχείων, όπως η λίστα email ή η παρουσία στα social media.

Ποια επιλογή ταιριάζει στην επιχείρησή σου;

Αν είσαι startup με περιορισμένο budget, το marketplace μπορεί να είναι ιδανικό για να κάνεις τα πρώτα σου βήματα. Θα σου φέρει τις πρώτες πωλήσεις, θα σε βοηθήσει να δεις αν τα προϊόντα σου έχουν απήχηση και θα σου δώσει feedback από πελάτες.

Αν, όμως, βλέπεις την επιχείρησή σου σοβαρά, αν θέλεις να έχεις αυτονομία και να χτίσεις μακροχρόνιες σχέσεις με το κοινό σου, τότε η δημιουργία e-shop είναι μονόδρομος.

Ναι, θέλει δουλειά. Ναι, έχει έξοδα.

Αλλά είναι το ψηφιακό ακίνητο σου. Και το χτίζεις με τους δικούς σου όρους.

Υπάρχει βέβαια και μια τρίτη επιλογή - και αρκετά διαδεδομένη. Να κάνεις και τα δύο. Ξεκινάς με marketplace, φέρνεις έσοδα, μαθαίνεις την αγορά. Και σταδιακά επενδύεις σε δικό σου e-shop. Πολλές επιτυχημένες επιχειρήσεις ακολουθούν αυτόν τον δρόμο.

Στρατηγική και διάρκεια: το μεγάλο στοίχημα

Το βασικό κριτήριο για την απόφασή σου δεν είναι μόνο το κόστος ή η ευκολία.

Είναι η στρατηγική σου.

• Τι θέλεις να πετύχεις ως επιχείρηση;

• Ποιο είναι το κοινό σου;

• Πόσο μακριά θες να φτάσεις;

Η δημιουργία e-shop χτίζει αξία και αυξάνει την επωνυμία σου στο διαδίκτυο. Είναι εργαλείο που ενισχύει τη διαφοροποίησή σου. Αντίθετα, το marketplace είναι ευκολότερο και άμεσο, αλλά δεν σου δίνει τα ίδια εφόδια για ανάπτυξη.

Μια καλά δομημένη στρατηγική περιλαμβάνει:

• την κατανόηση του target group σου

• την πρόβλεψη για επαναληψιμότητα πωλήσεων

• την αξιοποίηση καναλιών διαφήμισης (Google Ads, social media, email marketing)

• και φυσικά την καλή εμπειρία του πελάτη - είτε μέσω e-shop είτε μέσω marketplace

Νομικά & Φορολογικά Θέματα

Πέρα από τις τεχνικές και εμπορικές αποφάσεις, υπάρχουν και ορισμένα νομικά και φορολογικά θέματα που καλό είναι να γνωρίζεις εκ των προτέρων.

Είτε πουλάς από marketplace είτε μέσω δικού σου e-shop, απαιτείται κανονική έναρξη δραστηριότητας στην Εφορία.

Δεν υπάρχει «πειραματική πώληση» χωρίς υποχρεώσεις.

Κάθε συναλλαγή πρέπει να συνοδεύεται από απόδειξη ή τιμολόγιο - και ναι, ακόμη και αν πουλάς μέσω Skroutz, Bestprice, Shopflix Κλπ.

Επιπλέον, εφόσον δραστηριοποιείσαι εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ισχύουν συγκεκριμένοι κανονισμοί για τον ΦΠΑ και την υποβολή στοιχείων (π.χ. το καθεστώς OSS για διασυνοριακές πωλήσεις).

Αν διατηρείς δικό σου e-shop και συλλέγεις δεδομένα (email, cookie data, IPs), τότε υποχρεούσαι να τηρείς τον Κανονισμό GDPR.

Πρέπει να έχεις πολιτική απορρήτου, να ενημερώνεις τον χρήστη για τα δικαιώματά του και να φροντίζεις για την ασφαλή διαχείριση των πληροφοριών του.

Τελικά Συμπεράσματα

Η απόφαση για το πού θα στηρίξεις τις online πωλήσεις σου δεν είναι μια απλή επιλογή πλατφόρμας. Είναι μια επιχειρηματική απόφαση που επηρεάζει την πορεία, την κερδοφορία και τη σχέση σου με το κοινό.

Αν θες κάτι δικό σου, κάτι που να χτίζει αξία και να σου προσφέρει ευελιξία, ξεκίνα να σχεδιάζεις το δικό σου ηλεκτρονικό κατάστημα. Αν θες γρήγορα αποτελέσματα με χαμηλό κόστος και δεν έχεις ακόμα ξεκάθαρη στρατηγική, αξιοποίησε ένα marketplace.

Και αν μπορείς να υποστηρίξεις και τα δύο, κάν’ το.

Το πιο σημαντικό; Μη μένεις ακίνητος. Το ηλεκτρονικό εμπόριο δεν περιμένει κανέναν.